Mapa - Bychów (Bykhaw)

Bychów (biał. Быхаў, ros. Быхов) – miasto rejonowe na wschodniej Białorusi, w obwodzie mohylewskim, położone nad Dnieprem, 44 km na południe od Mohylewa, stolica rejonu bychowskiego. Ludność 17 tys. mieszkańców (2010). Określany też w literaturze jako Stary Bychów.

Znajduje tu się stacja kolejowa Bychów, położona na linii Orsza - Mohylew - Żłobin.

Pod koniec XVI wieku był to ośrodek dóbr hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza, który w 1611 roku polecił "sypać" wały zamku wznoszącego się na brzegu Dniepru, na co przywilej wydał król Zygmunt III Waza. W zamierzeniach hetmana Bychów miał być głównym ośrodkiem ośrodkiem ordynacji, którą chciał powołać (bezskutecznie). Intensywną rozbudowę fortyfikacji prowadzono z polecenia Chodkiewicza w latach 1611–1619, ale ostateczny kształt umocnieniom nadał marszałek wielki litewski Jan Stanisław Sapieha, który wszedł w jego posiadanie około 1624 roku dzięki małżeństwu z Anną Scholastyką, córką Chodkiewicza. W 1628 roku Jan Stanisław Sapieha zmodernizował fortyfikacje bastionowe otaczające miasto i ukończył budowę zamku stawiając obok niego wieżę ze złotym krzyżem. W konsekwencji miasto stało się otoczoną nowoczesnymi fortyfikacjami twierdzą systemu staroholenderskiego (ziemny wał wzmocniony 5 bastionami i 6 rawelinami). Położony w głębi miasta zamek posiadał odrębne umocnienia – kamienne mury i otaczający je ziemny wał z bastionami, jednak w porównaniu z fortyfikacjami miejskimi, zamek miał mniejsze znaczenie obronne i przede wszystkim miał być centrum administracyjnym i reprezentacyjnym. Do obrony Bychowa w razie potrzeby Sapiehowie zaciągali oddziały zaciężne do 1000 ludzi, utrzymywane z reguły z ich prywatnego skarbu, a w miejscowym arsenale zgromadzono silną artylerię. Dzięki temu powstała, obok Słucka i Lachowicz, jedna z najsilniejszych twierdz w północno-wschodniej części Rzeczypospolitej Obojga Narodów.